Steeds meer verpleeghuizen van Vivantes richten hun zorg op een persoonsgerichte manier in. Waar dat kan kleinschalig, met op de woonverdieping een gezellige huiskamer met een echte keuken waar het naar versgebakken eitjes en koffie ruikt. In gesprek met Johanna en Leonie.
Afdeling 4 van verpleeghuis Oud Geleen pionierde binnen Vivantes als eerste met deze nieuwe aanpak. Met succes, want de persoonsgerichte olievlek verspreidt zich binnen heel Vivantes.
Het zal ergens in het voorjaar van 2017 geweest zijn toen Johanna Huveneers, Verpleegkundige IO, en Leonie van Nuil, Verzorgende IG, zich weer eens het zweet op hun voorhoofd hadden gewerkt om alle bewoners van afdeling 4 om tien uur ‘s morgens af te leveren in de grote recreatiezaal van verpleeghuis Oud Geleen. In de lift terug naar boven keken ze elkaar aan: “Dit moet anders kunnen. Dit is voor niemand leuk. Voor ons niet. Maar voor de bewoners is zo’n haastig begin van de dag óók niet fijn”, concludeerden ze. En zo werd het eerste zaadje geplant dat zou uitgroeien tot een compleet nieuwe aanpak binnen heel Vivantes.
Met de krulspelden aan het ontbijt
“Kort daarna hebben we bij de directie aangegeven dat we het op onze afdeling graag anders wilden gaan doen”, herinnert Leonie zich. “Met een eigen huiskamer en een eigen keuken, speciaal voor elf bewoners met dementie. Dat mocht. Dus dat zijn we gaan regelen.”
“Onze collega’s waren meteen enthousiast”, vertelt Johanna. “Ons doel was om de zorg in te richten op basis van de vraag van de bewoner, en niet op basis van ons eigen zorgaanbod. In onze nieuwe aanpak hoefde helemaal niemand om tien uur aangekleed beneden in de zaal te zitten. Iedereen bleef gewoon bij ons op de afdeling, waar de dag rustig kon beginnen met een ontbijtje. Met de krulspelden nog in en de ochtendjas nog aan als men dat wilde. Krantje erbij, kopje koffie, lekker relaxed. Voor de bewoners én uiteindelijk ook voor ons."
> Lees verder onder de foto >
"Kippenpasteitjes op kerstavond. Net als vroeger!”
“Ook voor familieleden is deze manier van werken veel fijner”, merkt Leonie. “Ze vinden het gezelliger, huiselijker, komen vaker langs, drinken ook een kopje koffie mee en koken zelfs af en toe tijdens bijzondere gelegenheden. “Maar ook de rest van het jaar wordt er lekker gekookt”, gaat Johanna verder. “Voor de lunch maken we altijd verse soep. En we koken ook regelmatig samen met de bewoners. Wie dat nog kan, helpt bij het snijden en wassen van de groenten of denkt mee over het recept. We meer naar ‘vroeger’ te laten smaken.”
We kennen elkaar beter
“Om onze zorg zo persoonsgericht mogelijk te maken, hebben we niet alleen de zorgvraag per persoon heel gedetailleerd in kaart gebracht, maar ook het levens-verhaal”, legt Leonie uit. “Wat deed deze persoon vroeger, wat vindt hij nu leuk om te doen, wat eet hij graag enzovoort. Doordat we bewoners nu de hele dag zien, leren we elkaar ook veel beter kennen. Voorheen zaten mensen de hele dag beneden in de zaal. Alles wat daar besproken werd, hoorden wij niet. Nu drinken we samen koffie, doen een spelletje en zo komen we vanzelf te weten wat iemands voorkeuren zijn. Daar springen we in de dagelijkse zorg op in.”
Mooie verhalen bij een wijntje
“Een favoriet spel na het avondeten is Blik op vroeger”, gaat Leonie verder. “Om een uur of zeven ’s avonds serveren we een lekker drankje: een wijntje, een portje of een advocaatje. En dan komt dat spel op tafel. Met allemaal vragen over vroeger. Bijvoorbeeld: ‘Bent u wel eens verliefd geweest?’ Nou, dan komen de mooiste verhalen voorbij, kan ik je vertellen! Geweldig om te zien hoe ze van die verhalen over vroeger genieten, hoe hun ogen dan twinkelen. Dankzij dat soort gesprekken leer je mensen veel beter kennen. En ze leren elkaar ook beter kennen. Want de herinneringen van de één zijn vaak heel herkenbaar voor de ander.”
Afstanden worden kleiner
“Gevoelsmatig zijn de afstanden kleiner geworden”, zegt Leonie. “Tussen bewoners onderling. Maar ook tussen
bewoners en personeel. Niemand draagt bijvoorbeeld een uniform. We komen gewoon in onze eigen kleding. Daardoor zien bewoners ons meer als een onderdeel van de groep. We kletsen gezellig mee over van alles en nog wat. Ook binnen het team zijn de afstanden kleiner tussen de verschillende disciplines.
De collega’s van de horeca en de zorgondersteuning kunnen een even grote bijdrage leveren aan een fijne dag als de fysiotherapeut en de verpleegkundige. Dat maakt het team hechter en het werk leuker.”
Meer rust op de afdeling
“Wat het werk ook leuker maakt, is de eigen regie binnen het team”, vindt Johanna. “We regelen heel veel zelf.
De manager houdt op afstand in de gaten of alles goed loopt. Dat werkt heel fijn.”
“Wat ook fijn werkt, is de rust op de afdeling”, vindt Leonie. “We kijken niet meer op een half uurtje. We nemen de tijd. Bewoners voelen onze oprechte aandacht en drukken daardoor veel minder vaak op de bel en roepen ook niet meer zo vaak op ons. Dat maakt het werk minder stressvol. En het geeft meer voldoening. Ik zit hier vaak met mensen aan tafel en denk dan: mijn eigen ouders zou ik hier met een gerust hart heen brengen.
En zelf zou ik ook op deze manier verzorgd willen worden. Als je dát voelt, zit het goed.”
